Prezentujemy krótki komentarz do stanu prawnego od 2 grudnia 2020 r. do 9 kwietnia 2021 r.
W odniesieniu do spotkań Kościołów lokalnych rozporządzenie normuje 3 zasady dla spotkań Kościoła:
- odległość pomiędzy uczestnikami spotkania - prawo wymaga utrzymania dystansu minimum 1,5 m pomiędzy zgromadzonymi osobami
- limity osób na spotkaniu - maksymalnie 1 osoba na 15m2 z wyłączeniem "osób sprawujących kult religijny"
- obowiązek zakrywania nosa i ust z wyłączeniem "osób sprawujących kult religijny".
Sformułowanie "osoby sprawujące kult religijny" pojawiło się kilkakrotnie wcześniej, ale nie ma legalnej definicji takiej osoby. Zakładamy, że do tej grupy należą pastorzy oraz inne osoby prowadzące nabożeństwo i głoszące kazania. Pewne wątpliwości może budzić traktowanie usługujących muzyków jako "osób sprawujących kult religijny".
Pojawiły się również zupełnie nowe obowiązki spoczywające na organizatorach nabożeństw:
- przed wejściem do budynków i innych obiektów kultu religijnego należy umieścić informację o limicie osób, które mogą uczestniczyć w zgromadzeniu,
- organizator nabożeństwa powinien podjąć środki zapewniające przestrzeganie limitu osób, które mogą uczestniczyć w zgromadzeniu.
Rozporządzenie nie precyzuje jakie środki należy podjąć. Wraz z wejściem w życie Ustawy z 28.10.2020 r. (pełna nazwa pod artykułem) do art. 116 Kodeksu Wykroczeń dodano § 1a, który stanowi: "Kto nie przestrzega zakazów, nakazów, ograniczeń lub obowiązków określonych w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, podlega karze grzywny albo karze nagany".
Na tej podstawie organizator nabożeństwa może zostać ukarany grzywną (w postępowaniu mandatowym do 500 zł, w postępowaniu sądowym nawet do 5000 zł) zarówno za brak informacji o limicie osób, jak i za nie podjęcie środków zapewniających przestrzeganie ograniczeń.
Konstytucyjność ograniczeń nakładanych na Kościoły budzi poważne wątpliwości. Obszerną analizę tego zagadnienia zawiera Opinia prawna dotycząca ograniczeń w sprawowaniu kultu religijnego w związku ze stanem epidemii opracowana przez Instytut na Rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris (stan prawny na 12 listopada 2020 r., w całości zachowuje aktualność na gruncie obecnie obowiązującego rozporządzenia).
Wątpliwości budzi również nałożenie na organizatorów nabożeństwa obowiązku podejmowania środków zapewniających przestrzeganie ograniczeń, a także sankcja karna za jego niedopełnienie.
Podstawa prawna:
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 grudnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U.2020.2132)
- Ustawa z dnia 28 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19 (Dz.U.2020.2112 z dnia 2020.11.28)