1. WSTĘP
Przeciętny mieszkaniec naszego kraju posiada bardzo ogólną wiedzę na temat istniejących w Polsce nierzymskokatolickich wyznań chrześcijańskich. Jeszcze mniejszą ilością wiadomości dysponuje odnośnie polskich Kościołów protestanckich, do których zalicza się także - prezentowany niniejszym - Kościół Chrześcijan Baptystów, zwany także Kościołem baptystycznym. Gdyby chciał wzbogacić swą wiedzę w tym zakresie, sięgając do ogólnodostępnych słowników i leksykonów, natrafiłby na bardzo zdawkowe wiadomości. A przecież ogólnikowa informacja na ten temat musi rodzić niedosyt, bowiem baptyści są uznawani za jedno z największych, jeśli nie największe, wyznanie protestanckie w świecie, liczące około 100 milionów wiernych, w tym ponad 40 milionów dorosłych członków.
Początki ruchu baptystycznego na ziemiach polskich
Przedstawienie początków zborów baptystycznych na ziemiach polskich nastręcza nieco trudności. Po pierwsze datują się one na połowę XIX w. – czyli okres nieistnienia państwowości polskiej. Stąd określenie – „na ziemiach polskich”, przy czym mamy tu na myśli obszar państwa raczej w granicach z 1945, a nie 1772, czy 1938 r. Po drugie, w związku z sytuacją polityczną – podziałem tychże ziem pomiędzy trzy państwa zaborcze – ruch ten rozwijał się w przynajmniej dwóch odrębnych tradycjach. Jedna z nich – wcześniejsza – dotyczy ziem ówczesnych Prus, a później Niemiec i druga – obszaru tzw. Kongresówki, czyli geograficznej pozostałości Królestwa Polskiego, zwanego Kongresowym, znajdującego się wówczas pod panowaniem Rosji.
Historia Baptyzmu
Zarys historii światowego ruchu baptystycznego
Początki baptystów ściśle wiążą się z Reformacją jako ogólnoeuropejskim ruchem postulującym dogłębną odnowę chrześcijaństwa. Pierwsze zbory baptystyczne powstały w łonie jednego z jej angielskich nurtów, zwanego - z uwagi na dążenie do oczyszczenia (łac. purus: czysty) Kościoła ze średniowiecznych naleciałości - purytanizmem. Baptyści podobnie jak pozostali protestanci, zwolennicy Reformacji, pragnęli chrystianizmu opartego na nauce Biblii. Chcąc odtworzyć nowotestamentowy model Kościoła doszli do przekonania, iż składać on się musi z ludzi posiadających osobistą, płynącą z wewnętrznego przeświadczenia, wiarę w Jezusa Chrystusa, ludzi przystępujących dobrowolnie do lokalnej wspólnoty chrześcijan i przyjmujących w sposób świadomy chrzest jako zewnętrzne wyznanie ich wiary. Dlatego też odrzucili wizję Kościoła jako organizacji przymusowej, do której przystępuje się automatycznie, na mocy tradycji, utartego zwyczaju. Zakwestionowali także chrzest niemowląt jako praktykę nie posiadającą oparcia w Biblii.
Początki baptystów ściśle wiążą się z Reformacją jako ogólnoeuropejskim ruchem postulującym dogłębną odnowę chrześcijaństwa. Pierwsze zbory baptystyczne powstały w łonie jednego z jej angielskich nurtów, zwanego - z uwagi na dążenie do oczyszczenia (łac. purus: czysty) Kościoła ze średniowiecznych naleciałości - purytanizmem. Baptyści podobnie jak pozostali protestanci, zwolennicy Reformacji, pragnęli chrystianizmu opartego na nauce Biblii. Chcąc odtworzyć nowotestamentowy model Kościoła doszli do przekonania, iż składać on się musi z ludzi posiadających osobistą, płynącą z wewnętrznego przeświadczenia, wiarę w Jezusa Chrystusa, ludzi przystępujących dobrowolnie do lokalnej wspólnoty chrześcijan i przyjmujących w sposób świadomy chrzest jako zewnętrzne wyznanie ich wiary. Dlatego też odrzucili wizję Kościoła jako organizacji przymusowej, do której przystępuje się automatycznie, na mocy tradycji, utartego zwyczaju. Zakwestionowali także chrzest niemowląt jako praktykę nie posiadającą oparcia w Biblii.