Trzynaście wskazówek dla osób udzielających pomocy uchodźcom
Pomoc dla Ukraińców PDF v1 PDF v2
- Nie zachęcaj do mówienia o tym, co spotkało dane osoby. Może to być dla nich bardzo trudne. U niektórych może to pogorszyć sytuację. Lepiej dajmy do zrozumienia, że jesteśmy do dyspozycji, gdyby ta osoba chciała porozmawiać. Pamiętajmy, że uchodźcy mogą opowiadać o zupełnie niezrozumiałych dla nas rzeczach: planach na przyszłość, wakacjach – to mechanizmy obronne.
- Nie zadawaj zbędnych pytań. Uchodźcy mogą nie umieć odpowiedzieć na pytania dotyczące tego czego im potrzeba lub czego potrzebują ich dzieci. Czasami konieczne będzie podjęcie decyzji samemu, przejęcie inicjatywy, zastanawiając się czego w takiej sytuacji sami byśmy potrzebowali.
- Osoby w kryzysie mogą mieć problem ze snem i jedzeniem. Zachęcajmy szczególnie do jedzenia i nawadniania się, jeśli zauważamy taki problem.
- Emocje mogą pojawiać się falami – przychodzą i odchodzą. Osoby uciekające mogą być odrętwiałe, przesycone emocjami albo reagować w zupełnie niezrozumiały sposó Wszystkie reakcje są jak najbardziej w porządku – nawet śmiech lub płacz bez powodu.
- Pozwól płakać. Może to wywoływać w nas, osobach pomagających, dyskomfort, ale płacz jest potrzebny, pomaga uwolnić emocje.
- Kryzys to stres i wiele emocji. Uchodźcy mogą być przewrażliwieni, mogą zwracać uwagę na mało istotne sprawy i zadawać niezrozumiałe pytania. Z naszego punktu widzenia może to wyglądać jak „czepianie się”, mogą sprawiać wrażenie niewdzięcznych, albo kreować się takich, którzy z powodzeniem sami by sobie poradzili. Okażmy cierpliwość. Ludzie są wdzięczni, ale może tak być, że nie okażą tego tak jak byśmy tego oczekiwali.
- Szczególnie na początku, uchodźcy mogą mieć problem z najbardziej rutynowymi działaniami. Zachęcajmy do spacerów, regularnego jedzenia itp.
- Bezczynność jest trudna, wzmacnia bezsilność i osłabia – zadbaj o jakiekolwiek zajęcie dla nich. Nie ma potrzeby wyręczania z zadań, np.: opieki nad dzieckiem, przygotowania posiłku. Wykonywanie codziennych obowiązków pomaga odzyskiwać równowagę i skupiać się nad tym, na co mamy wpływ. Jeśli widzimy apatię, przedłużającą się bezczynność, kiedy nie jesteśmy w stanie zachęcić do czegokolwiek, skontaktujmy się ze specjalistą.
- Najciężej jest w nocy – pamiętajmy o tym udzielając schronienia. Okażmy zrozumienie, wtedy osoby mogą najmocniej przeżywać swoją traumę.
- Pod żadnym pozorem nie częstuj alkoholem!
- Nie publikuj zdjęć uchodźców, zadbaj o ich prywatność. Zapytajmy samych siebie, czy chcielibyśmy, aby nas fotografowano w najtrudniejszych chwilach życia i pokazywano nasz wizerunek bez naszej kontroli.
- Bardzo ostrożnie relacjonuj w jaki sposób i komu pomagasz. Skupiajmy się nad tym, czego potrzebujemy dla innych, gdzie potrzebujemy wparcia i w jakiej konkretnie ilości. Nie ma sensu chwalić się tym co robimy dla innych.
- Gdy potrzeba pomocy skontaktuj się z jednym z lokalnych zborów, który prowadzi służbę wśród uchodźców bądź miejskim centrum recepcyjnym, by uzyskać więcej informacji.
opr. psycholog Anna Chmielecka